بررسی عوامل مدیریتی موثر در کنترل بیماری گموز پسته

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، پژوهشکده پسته، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان ایران

2 دانشیار پژوهش، پژوهشکده پسته، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان ایران

چکیده

درختان پسته با بیماری‌های مختلفی مواجه می‌باشند. یکی از بیماری‌های به شدت خسارت‌زای پسته، گموز می‌باشد. در این مقاله، میزان موفقیت دانش علمی و تجارب عملی کشاورزان جهت مدیریت مبارزه با بیماری گموز پسته مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مورد استفاده مربوط به 286 باغ پسته در شهرستان‌های انار و رفسنجان می-باشد که در یک دوره 9 ساله (1389 تا 1397) و در 3 مقطع زمانی 1391، 1394 و 1397 جمع‌آوری شده است. نمونه مورد نظر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شد. برای سنجش اثر عوامل مدیریتی مختلف بر کاهش یا افزایش شدت ابتلای باغ به بیماری گموز و اثر آن بیماری بر کمیت و کیفیت محصول پسته تولیدی، از روش‌های محاسبه ضریب همبستگی، مقایسه میانگین و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد، همواره 25 درصد از باغ‌های پسته مورد مطالعه به بیماری گموز آلوده بوده و این بیماری قابل ریشه‌کنی نبوده و بایستی مدیریت شود. بیش از 97 درصد از کشاورزان از بیماری گموز شناخت اولیه داشته ولی در کنترل و مدیریت آن موفق عمل نکرده‌اند. نتایج همچنین نشان داد که تنها راه کنترل موفق بیماری گموز، استخدام کارشناسان متخصص بیماری شناسی گیاهی و فعالیت آن‌ها در عرصه باغ بوده و بررسی‌ها نشان داد که این کار اقتصادی است. عواملی چون آبیاری سنگین، آبیاری با آب‌های شیرین، استفاده از مالچ و کاربرد زیاد ماشین آلات به ویژه تیلر، باعث افزایش ابتلا به بیماری گموز می‌گردد. در مقابل، آبیاری منظم و با توزیع مناسب، کوچک کردن طول کرت‌ها، استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار، استفاده از آب چاه‌های مختلف، افزایش عرض نوار آبیاری، استفاده از کود مرغی و تقویت تغذیه باغ با به کارگیری کودهای شیمیایی ماکرو و میکرو، باعث کاهش شدت بیماری گموز در باغ پسته می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the management factors effective in controlling pistachio Gummosis disease

نویسندگان [English]

  • Mohammad Abdolahi-Ezzatabadi 1
  • Mohammad Moradi 2
  • Reza Sedaghat 2
  • Hojat Hasheminasab 1
1 Assistant Professor of Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran
2 Associate Professor of Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

Pistachio trees have different diseases. In the current study, the successful application of knowledge and experience of farmers for the control of pistachio gummosis disease was investigated. The data used is related to 286 pistachio orchards in Anar and Rafsanjan districts that were collected over a 9-year period (2010 to 2018) and during three cross times, in 2012, 2015 and 2018. The target sample was selected using a multi-stage random sampling method. To evaluate the effect of different management factors on reducing or increasing the severity of orchard disease and its effects on the quantity and quality of pistachio crop yield and profit, the methods of the correlation coefficient, mean comparison and regression were used. The results showed that 25% of pistachio orchards were always infected with gummosis and this disease could not be eliminated and should be controlled and managed. More than 97% of farmers have prior knowledge of gummosis but have failed to control and manage it. The results also showed that the only way to successfully control gummosis is to hire experts in plant pathology and they were active in the orchards and more investigation showed that this work is economical. Factors such as heavy irrigation, freshwater irrigation, use of mulch, and excessive use of machinery, especially tiller, increase the risk of gummosis. In contrast, regular and well-distributed irrigation, reducing irrigation terrace area, use of pressurized irrigation system, use of irrigation water from different wells, increase the width of the irrigation strip, use of poultry manure and enhance using macro and micro chemical fertilizers reduce the severity of gummosis in pistachio orchards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pistachio trees diseases
  • Control Management
  • Gummosis
  • Fungicide
  • Elite