تأثیر جهش‌زا‌های فیزیکی و شیمیایی بر خصوصیات فنوتیپی ریزنمونه‌های گیاه بنفشه آفریقایی (Saintpaulia ionanta) در شرایط درون‌شیشه‌ای

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه پژوهشی بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی، پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی، جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

2 کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

3 عضو هیئت علمی گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

4 عضو هیات علمی گروه پژوهشی بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی، پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی، سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

5 عضو گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

چکیده

گیاه بنفشه آفریقایی به عنوان یک گیاه زینتی گلدانی ارزشمند نیازمند ایجاد ارقام جدید و متنوع می باشد. این تحقیق با هدف بررسی القای موتاسیون با استفاده از پرتو گاما و مادهEMS (اتیل متان سولفونات) بر ریزنمونه‌های مختلف بنفشه آفریقایی(Saintpaulia ionanta) در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. ریزنمونه‌های برگ، دمبرگ و گیاهچه از گیاهچه گندزدایی شده در محیط کشت MS حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر BA، 2/0 میلی‌گرم در لیتر NAA، 30 گرم در لیتر ساکارز و 7 گرم در لیتر آگار بدست آمد. ریزنمونه ها با دُزهای 0 ، 20 و40 گری اشعه گاما و یا دُزهای 0، 1/0، 3/0 و 6/0 درصد EMS تیمار شدند. پس از چندین واکشت، نتایج نشان داد که افزایش دُز اشعه گاما و EMS سبب کاهش درصد زنده‌مانی ریزنمونه‌ها و تعداد گیاهچه باززا شده است. همچنین افزایش دُز اشعه گاما سبب افزایش تنوع و تغییرات مورفولوژیک گردید، بطوری که در برگ‌ها تغییر رنگ، شکل، اندازه و پیچش مشاهده شد. اما تغییرات قابل مشاهده‌ای در تیمار با EMS دیده نشد. نتایج این تحقیق نشان داد که می‌توان در شرایط درون‌شیشه‌ای از دُز اشعه گاما در سطح 40 گری به عنوان راهبرد مناسبی برای افزایش تنوع و کاهش هزینه‌های اصلاحی در گیاه بنفشه آفریقایی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of physical and chemical mutagens on phenotypic properties of in vitro African violet (Saintpaulia ionanta)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Sharifi 1
  • Zahra Sarghazi Moghaddam 2
  • Mahdiyeh Kharrazi 3
  • Azadeh Khadem, 4
  • maryam moradian 5
1 Research Group of Horticultural Plant Biotechnology, Department of Industrial Biotechnology, Academic Center of Education, Culture and Research (ACECR), Khorasan Razavi Branch
2 MSc, Department of Agricultural Biotechnology, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
3 Faculty Member, Department of Horticultural Plant Biotechnology, Iranian Academic Center for Education, Culture and Research, Khorasan Razavi, Iran
4 Faculty Member, Department of Horticultural Plant Biotechnology, Iranian Academic Center for Education, Culture and Research, Khorasan Razavi, Iran
5 Department of Horticultural Plant Biotechnology, Iranian Academic Center for Education, Culture and Research, Khorasan Razavi, Iran
چکیده [English]

African violet (Saintpaulia ionanta) as a valuable potted ornamental plant needs to create new cultivar. The aim of this study was to investigate the induction of mutations using gamma ray and EMS (Ethyl methane sulfonate) on African violet under in vitro condition. Leaf, petiole and plantlet explants were obtained from sterile plantlets in MS culture medium containing 2 mg/l BA, 0.2 mg/l NAA, and 30 g/l sucrose with 7 g/l agar. Explants were treated with 0, 20 and 40 Gy of gamma rays or 0, 0.1, 0.3 and 0.6% EMS. Results shown with increasing the dose of gamma rays and EMS, the survival percentage and the number of regenerated plantlets reduced. Also, with increasing the dose of gamma rays, diversity and leaf morphological changes in form of color, shape, size and twisting increased but no visible changes in treated plants with EMS. In conclusion gamma irradiation under in vitro condition can be used as a suitable strategy to increase diversity in African violet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mutation induction
  • EMS
  • Gamma radiation
  • Tissue culture
  • African violet

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار