گزینش ارقام امید بخش انگور (Vitis vinifera L.) متحمل به سرما براساس برخی صفات مرفو-فیزیولوژیک و آنزیمی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

2 محقق پژوهشکده میوه‌های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

10.22092/rhsj.2025.369588.1124

چکیده

به منظور بررسی اثرات سرما بر میزان خسارات وارده ب جوانه‌های انگور و تعیین میزان تحمل 21 رقم انگور منتخب، این پژوهش در سال‌های 1399-1398 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی قزوین انجام گرفت. در فاز اول 142 رقم موجود در کلکسیون انگور تاکستان، براساس آزمون تمایز، یکنواختی و پایداری و در فاز بعدی سنجش تحمل به سرمای زمستان قلمه‌های یکساله 21 رقم منتخب در معرض دماهای زیر صفر صورت گرفت. در ادامه تحمل به سرمای بهاره 11 رقم برتر تحت تیمارهای سرمایی 4+، 0، 2- و 4- درجه سانتی‌گراد مورد ارزیابی واقع شد. نتایج نشان داد که ارقام از نظر میزان زنده بودن جوانه‌ها با یکدیگر اختلاف معنی‌دار داشتند. اثر متقابل رقم در سرما در تمامی صفات در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. از نظر میزان پرولین تولیدی در سطح تنش شدید، رقم امین بیشترین و ترکمنستان 4 کمترین میزان را دارا بودند. ارقام موسکات سیاه و آلیگونه در آنزیم کاتالاز، رقم موسکات سیاه در صفت گایاکول‌پرکسیداز و رقم خلیلی ‌دیررس در صفت کاتالاز، ارقام کاردینال، خلیلی ‌دیررس، شاهانی ‌قزوین و آلیگونه در صفت گایاکول ‌پراکسیداز و رقم ترکمنستان 4 در صفت آسکوربات ‌پراکسیداز، کمترین میزان را در دمای 4- درجه سانتی‌گراد به خود اختصاص دادند. بر اساس روش رقوم گذاری ارقام بلی‌رامفی، یوسکی‌بیسر و آلیگونه از امتیاز بالاتری برخوردار بودند و به عنوان ارقام متحمل و رقم ترکمنستان 4 نسبت به سایر ارقام از امتیاز کمتری برخوردار بود و به عنوان رقم حساس به تنش سرما ارزیابی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Selection of promising cold-tolerant grape (Vitis vinifera L.) cultivars based on some morpho-physiological and enzymatic traits

نویسندگان [English]

  • mohamad ali nejatian 1
  • Ali Rezaei 2
1 Associate Professor, Qazvin Province Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization
2 Researcher, Temperate Fruits Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
چکیده [English]

In this study the effect of cold injury on buds of 21 grape cultivars was investigated in 2019 and 2020 by exposing of one-year-old cuttings to sub-zero temperatures. Based on the results, there was a significant difference among cultivars for (flower) bud viability. The cold resistance of 11 selected grape cultivars was examined under the temperatures of +4, 0, -2 and -4 °C in a factorial randomized complete block design. The highest level of free proline was measured in Amin while Torkamanestan 4 had the lowest amount. The highest level of catalas belonged to black Muscat and Aligone. Black muscat and Aligone cultivars had the highest level of guaiacol peroxidase and ascorbic acid, respectively. In contrast, the cultivars of Khalili Dirras and Torkamanestan 4 had the lowest level of catalase and ascorbate peroxidase, respectively. Finally, Torkamanestan 4 had a lower score and was identified to be a cold sensitive cultivar.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cold stress
  • proline
  • tolerant cultivars
  • antioxidants